Trên cơ sở tổng kết của các bộ, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đã ban hành báo cáo số 349/BC-UBATGTQG ngày 29/8/2023 về tổng kết 6 năm thực hiện Chỉ thị số 32/ CT-TTg ngày 25/11/2016 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện giao thông”, một số kết quả chủ yếu đạt được như sau:

       *Công tác xây dựng hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về kiểm soát tải trọng xe: Trong 6 năm qua, các Bộ Giao thông vận tải và Bộ Công an đã tham mưu, xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 03 Nghị định, đồng thời ban hành 03 Thông tư hướng dẫn thực hiện văn bản quy phạm pháp luật về công tác kiểm soát tải trọng xe.

       *Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tải trọng xe: Ngay sau khi Chỉ thị 32 được ban hành, các bộ, ngành và địa phương  đã chủ động phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về các nội dung chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải trong công tác kiểm soát tải trọng phương tiện, các quy định  vận tải hàng hóa, trọng tải phương tiện, về sửa chữa, bảo dưỡng phương tiện, không hoán cải, cơi nới thành thùng xe trái quy định…. Để thu hút sự quan tâm hưởng ứng thực hiện của đông đảo quần chúng nhân dân tại địa phương. Đã chủ động cung cấp thông tin, nội dung chỉ đạo, điều hành và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương như VTV, VOV, VTC, ANTV, báo GTVT, CAND, Ban ATGT, các Hiệp hội nghề nghiệp, các báo điện tử về kết quả công tác bảo đảm TTATGT, xử lý vi phạm về TTATGT, trong đó tập trung tuyên truyền các kế hoạch và kết quả xử lý vi phạm về chở hành hóa quá tải trọng, lên án hành vi chở quá tải trọng là hành vi nguy hiểm cho xã hội, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông, làm hư hỏng kết cấu hạ tầng giao thông, ô nhiễm môi trường; phản ánh những hình ảnh về các vụ tai nạn giao thông, hậu quả xảy ra do phương tiện chở hàng quá tải trọng…thông tin các biện pháp, hình thức xử lý những trường hợp vi phạm cũng như gương người tốt việc tốt, tuyên truyền sâu rộng tới các tầng lớp nhân dân nhằm nâng cao ý thức người tham gia giao thông, các chủ doanh nghiệp, chủ xe, chủ hàng. Tổ chức các buổi tọa đàm, giao lưu trực tuyến; đối thoại trực tiếp với các doanh nghiệp vận tải, chủ hàng; chủ đầu tư, các đơn vị thi công các dự án đang triển khai trên địa bàn, các doanh nghiệp vận tải, các đơn vị khai thác khoáng sản. vật liệu xây dựng, các cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng, kinh doanh, vật tư phụ tùng ô tô, các xưởng cơ khi…; tổ chức cho các doanh nghiệp, cá nhân ký cam kết chấp hành nghiêm các quy định về công tác bảo đảm ATGT, thực hiện việc xuất hàng, chở đúng tải trọng cho phép, không tự ý cơi nới, cải tạo, thay đổi kích thước thành, thùng xe, hiểu hậu quả của việc chở hàng hóa tải trọng và chế tài xử phạt nếu vi phạm quy định từ đó tự giác chấp hành các quy định của pháp luật. Kết quả cấp phát 3.272.360 tờ rơi, tờ gấp, tài liệu; lắp đặt 15.966 pano, khẩu hiệu; xây dựng 9.758 phóng sự, chuyên đề, 40.539 tin, bài tuyên truyền, phổ biến pháp luật, phản ánh về tình trạng chở hàng hóa quá tải trọng, quá khổ giới hạn, tự ý cải tạo, thay đổi kích thước thành , thùng xe khi tham gia giao thông hành vi nguy hiểm xã hội, trực tiếp hủy hoại công trình giao thông, gây ô nhiễm môi trường, là một trong những nguyên nhân gây ra tai nạn giao thông; tổ chức 2.464 buổi tập huấn, hội thi thu hút 1.016.651 người tham gia; tuyền truyền trực tiếp cho 10.983.518 lượt người; tổ chức cho 310.180 đơn vị kinh doanh vận tải, doanh nghiệp, điểm mỏ khai thác khoáng sản, vật liệu và hợp tác xã vận tải, xưởng cơ khí cam kết chấp hành các quy định của pháp luật về kinh doanh vận tải, bốc xếp hàng hóa và vận chuyển hàng hóa theo đúng tải trọng của phương tiện và tải trọng của cầu, đường, không tự ý cải tạo kích thước thành thùng xe…Một số địa phương như Hậu Giang, Lạng Sơn, Long An…đã có những đổi mới về phương thức và hình thức tuyên truyền như phối hợp với đơn vị viễn thông gửi tin nhắn có nội dung tuyên truyền, sân khấu hóa nội dung tuyên truyền, phát phóng sự, tiểu phẩm tại các điểm có người dân đến làm thủ tục hành chính như điểm đăng lý xe, điểm xử lý vi phạm…, tuyên truyền trên các nền tảng mạng xã hội, tổ chức các buổi đối thoại “Công an lắng nghe ý kiến của nhân dân”. Với những đổi mới này, công tác tuyên truyền đã được truyền tải đến được nhiều người dân và doanh nghiệp hơn, nhất là trong thời kỳ công nghệ phát triển như hiện nay.

       *Trang bị thiết bị kiểm soát tải trọng phương tiện: Theo thống kê từ Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, hiện cả nước có 89 cân tải trong cố định và 876 cân tải trọng lưu động, trong đó ngành Công an có 39 cân tải trọng cố định, 876 cân tải trọng lưu động; ngành Giao thông vận tải có 02 trạm Kiểm tra tải trọng xe cố định, 63 Trạm Kiểm tra tải trọng xe lưu động kết hợp các bộ cân xách tay hoạt động theo mô hình tổ chức quy định tại Thông tư số 10/2012/TT-BGTVT và 04 bộ cân Kiểm tra tải trọng xe cố định  một cấp cân hoạt động theo cơ chế tự động (tính đến tháng 12 năm 2022, có 46 trạm KTTTX lưu động đang hoạt động; 02 trạm KTTTX cố định và 17 trạm KTTTX lưu động dừng hoặc tạm dừng hoạt động như tại An Giang, Bắc Kan, Đắc Lắc, Đăk Nông, Điện Biên, Đồng Tháp, Hà Tĩnh, Khánh Hòa, Kiền Giang, Lâm Đồng, Long An, Phú Thọ, Phú Yên, Sơn La, Tiền Giang … do khó khăn phụ tùng thay thế sửa chữa, kinh phí sữa chữa lớn hoặc không có nhân lực vận hành, không được cấp kinh phí hoạt động).

       *Công tác kiểm soát, xử lý vi phạm: Thực hiện Chỉ thị 32 của Thủ tướng Chính Phủ, lực lượng Cảnh sát giao thông và Thanh tra giao thông cả nước đã dừng xe kiểm soát 5.435.905 phương tiện có dấu hiệu chở quá tải trọng, phát hiện 1.072.927 phương tiện vi phạm (chiếm 19.7% số phương tiện kiểm soát), ra quyết định xử phạt 1.092.397 trường hợp; thu ngân sách nhà nước 5.852,9 tỷ đồng; tước 375.044 Giấy phép lái xe. Lực lượng Cảnh sát giao thông trên toàn quốc phối hợp với Cảnh sát cơ động, Cảnh sát trật tự, Công an địa phương tiến hành kiểm tra 2.626.077 phương tiện có dấu hiệu chở hàng quá tải trọng, phát hiện 751.304 phương tiện vi phạm (chiếm 26% số phương tiện kiểm soát), trong đó 607.978 t/h vi phạm tải trọng, 83.182t/h vi phạm tự ý cải tạo phương tiện; lập biên bản vi phạm hành chính 784.984t/h (682.780t/h đối với lái xe, 102.204t/h đối với chủ xe), đồng thời yêu cầu 100% trường hợp vi phạm tháo, cắt thùng xe trở về đúng thiết kế đã được phê duyệt. Kết quả xử lý đã ra quyết định xử phạt 784.984t/h; ngân sách nhà nước thu 3.466,776 tỷ đồng; tước 251.629 giấy phép lái xe; tước 37.760 phù hiệu vận tải; tước 19.671 giấy chứng nhận, tem kiểm định; tạm giữa 83.558 phương tiện. Lực lượng Thanh tra các Sở Giao thông vận tải và công chức Thanh tra các Cục Quản lý đường bộ đã: Sử dụng các trạm KTTTX lưu động, cố định, cân xách tay tiến hành kiểm tra 2.809.828 xe, trong đó phát hiện 321.623 vi phạm về tải trọng (chiếm 11.44% số phương tiện kiểm soát), tước 123.415 Giấy phép lái xe, xử phạt nộp kho bạc nhà nước 2.386,131 tỷ đồng. Tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định về xếp hàng hóa lên xe ô tô và thực hiện các nội dung cam kết tại 13.118 lượt đơn vị bốc xếp hàng hóa, qua thanh tra, kiểm tra đã phát hiện, xử phạt 2.468 lượt đơn vị vi phạm về xếp hàng lên ô tô vượt quá tải trọng cho phép tham gia giao thông, với số tiền xử phạt trên 13.7 tỷ đồng; yêu cầu tất cả các trường hợp vi phạm kích thước phải tháo, cắt thùng xe trở về đúng thiết kế đã được phê duyệt.

       *Kết quả công tác kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chở hàng hóa: Cục Đăng kiểm Việt Nam/Bộ Giao thông vận tải tăng cường việc kiểm tra, kiểm soát, phối hợp, cung cấp thông tin để các cơ quan chức năng thực hiện việc kiểm tra việc chở hàng của xe cơ giới ngay từ nguồn và kiểm tra trên đường; kiểm soát thông số kỹ thuật khi xe cơ giới đến kiểm định, đảm bảo các xe phải nguyên trạng như khi sản xuất, lắp ráp hoặc nhập khẩu; cung cấp dữ liệu cho các cảng biển và đưa mục tra cứu tải trọng của xe tải, số người cho phép chở, thông số kỹ thuật, thiết kế và hình ảnh của các phương tiện đã được chứng nhận lên Cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam để các cơ quan chức năng, cơ quan tuần tra, kiểm soát trên đường dễ dàng tra cứu được tải trọng, số người cho phép chở của từng phương tiện. Quy định mẫu Tem kiểm định cho phương tiện có thùng hàng, xi téc lớn không phù hợp quy định có đóng một vạch màu đỏ trên Tem để dễ nhận biết trong kiểm tra, kiểm soát. Thống kê cụ thể số lượng xe tải tự đổ, xe xi téc, sơ mi rơ mooc xi téc có thể tích thùng hàng, xi téc lớn và công khai trên Báo Giao thông, Cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam, thông báo cho các Sở Giao thông vận tải để phối hợp quản lý. Phối hợp với Cục Cảnh sát giao thông, Cục Đường bộ Việt Nam xây dựng kế hoạch phối hợp kiểm tra liên ngành và hướng dẫn các đơn vị tại các địa phương phối hợp kiểm tra, kiểm soát phương tiện khi tham giao giao thông, kiểm tra, kiểm soát tình trạng kỹ thuật và tải trọng phương tiện. Từ năm 2016 đến năm 2021, có 107.058 lượt phươg tiện có kết quả kiểm định lần 1 không đạt liên quan đến kích thước thùng hàng.

       *Công tác phòng ngừa, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động kiểm soát tải trọng xe: Về chống người thi hành công vụ khi kiểm soát tải trọng xảy ra 01 vụ, đã bắt giữ và khởi tố 01 đối tượng, xử lý theo quy định của pháp luật. Về đấu tranh với các hành vi tiêu cực trong hoạt động kiểm soát tải trọng xe thông qua tin báo tố giác tội phạm của quần chúng nhân dân, phản ánh của các cơ quan truyền thông, lực lượng công an đã xác lập chuyên án đấu tranh, điều tra, xác minh, bắt giữ 62 đối tượng; Thanh tra Bộ Giao thông vận tải có kế hoạch kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật trong công tác kiểm soát tải trọng xe của các Sở Giao thông vận tải và một số đơn vị bốc xếp hàng hóa ở một số địa phương. Qua kiểm tra đã giao Thanh tra các sở Giao thông vận tải xử phạt vi phạm hành chính 70 đơn vị có vi phạm về xếp hàng hóa lên 206 xe ô tô vượt quá tải trọng cho phép tham gia giao thông, với tổng số tiền xử phạt trên 750 triệu đồng; tham mưu Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan tăng cường công tác kiểm soát tải trọng phương tiện đường bộ; đồng thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số quy định trong công tác kiểm soát tải trọng phương tiện đường bộ./.

                                                                                                              Văn phòng Ban an toàn giao thông

                                                                                                                                    Loan Lê